Stap 1: de focusgroep

Hier namen zeven leidinggevenden uit de vijf WZC aan deel. De vraagstelling waaruit vertrokken werd voor het gesprek was tweedelig. Enerzijds werd nagegaan welk beeld de deelnemers hadden over ‘soundscapes in de zorg’ anderzijds werd ook hun visie bevraagd op werken met soundscapes in de zorg. Tijdens de focusgroep richtten de subvragen zich op het type soundscape (gebaseerd op de persona’s) waarvoor
deze ingezet zouden kunnen worden en de opbouw van de soundscape, ook het gebruiksgemak van de interface en visuele consequenties van de installatie werden besproken.

De deelnemers zagen het gebruik van de soundscapes vooral zinvol bij bewoners met roepgedrag, doolgedrag en agressief gedrag. Dit werd gekoppeld aan de resultaten van de participerende observatie en zo kregen de persona’s meer vorm. Tijdens de co-creatie sessies werden de persona’s dan gebruikt als uitgangspunt: Antoinette, Willy en Georgette (zie figuur).

De deelnemers kwamen met het idee om de soundscapes zo op te bouwen dat deze vooral het dagpatroon van de bewoners ondersteunen. De deelnemers stelden ook dat ‘one fits all’ hoogstwaarschijnlijk niet van toepassing zou zijn. De onderzoekers hadden vóór de aanvang van deze focusgroep namelijk drie opties voor ‘soundscapes in de zorg’ voor ogen. In een ‘ideale wereld’ was de eerste optie (1) een individuele soundscape voor bewoners; zoals de naam het zegt wordt deze soundscape gemaakt voor één specifieke bewoner. Omdat uit de participerende observaties bleek dat er bepaalde persona’s zijn werd de tweede optie (2) één soundscape per persona geformuleerd. Deze tweede optie werd gezien als een tussenoplossing tussen enerzijds de individuele soundscape (1) en anderzijds de derde mogelijkheid (3) één globale soundscape voor alle bewoners van een leefgroep of afdeling. Het is deze derde optie dat de zorgverleners de laagste kans tot succes gaven.

Stap 2: inleidende co-creatie sessies

Dagpatroon: in de meeste WZC wordt er een vast patroon gevolgd: verzorging in de voormiddag tussen 7u en 10u, tussen 10u en 11u wordt vaak een activiteit aangeboden zoals het lezen van de krant, een bewegingsactiviteit, muziektherapie enz. Tussen 11u en 13u krijgen de bewoners soep gevolgd door hun middagmaal. In het begin van de namiddag wordt er een rustmoment ingelast, meestal tussen 13u en 14u. De namiddag start met het koffiemoment rond 14u, gevolgd door een activiteit en avondmaal. ’s Avonds, na 17u, is er in de meeste WZC geen georganiseerde activiteit meer en verblijven bewoners voornamelijk op hun kamer of de leefruimte. In de meeste WZC zijn er geen bezoekuren en kunnen familieleden en vrienden doorheen de dag langskomen of hun familielid meenemen naar voorbeeld de tuin of de cafetaria.