Verbetering van het akoestisch comfort

Verbeteringen tot stand brengen vergt doorgaans aanpassingen in de ruimte door inzet van materialen. Dit alles brengt natuurlijk kosten met zich mee en het is daarom nuttig verschillende opties ten opzichte van elkaar te kunnen afwegen. Dit is natuurlijk niet eenvoudig, maar een grondige vergaring van objectieve informatie en een voorstudie van de situatie zijn hierbij zeker aan te bevelen. Dit kan aan de hand van een akoestische modellering, maar in eerste instantie zijn zeker ook plaatsbezoeken aan te raden om akoestische lekken op te sporen.

Het dient opgemerkt te worden dat de voorstellen tot verbeteringen van het akoestisch comfort die in dit project besproken worden slechts interventies a posteriori zijn. Dit wil zeggen dat de oplossingen toegepast zijn in gebouwen en omgevingen waarbij de structurele elementen niet of slechts heel beperkt kunnen gewijzigd worden. Voor de beheersing van de nagalmtijd vormt dit geen onoverkomelijk probleem, en kunnen bv. absorberende materialen relatief eenvoudig toegepast worden. Voor geluidsisolatie (contact- en luchtgeluidsisolatie) ligt dit anders. Deze problematiek is zeer moeilijk of vrijwel niet op te lossen, tenzij bij (grondige) structurele renovatie. Lapmiddeltjes zijn mogelijk, maar zijn minder efficiënt voor de inspanning en kostprijs die ze vragen. Veel beter is het om reeds bij het architecturale ontwerp van het WZC een grondige akoestische studie door te voeren om zo de problematiek rond geluidsisolatie aan te pakken. Oplossingen, zoals bv. het ontkoppelen van vloeren en wanden, zijn dan veel efficiënter toe te passen, en dikwijls ook veel goedkoper dan a posteriori interventies.

Vertrekkend van de metingen van het akoestisch comfort in de verschillende WZC en vanuit de expertise van de verschillende projectpartners, werden in samenspraak met de WZC verschillende oplossingen voorgesteld om het akoestisch comfort te verbeteren.
In elk van de vijf WZC werd een specifiek geval geselecteerd waarbij een akoestische interventie werd uitgevoerd. In de meeste gevallen is ervoor gekozen om de situatie te verbeteren met de slechtste akoestische prestaties. Het was echter niet de bedoeling om alle situaties met laag akoestisch comfort te remediëren, maar eerder om een verscheidenheid aan akoestische oplossingen te demonstreren. Een overzicht van de realisaties van de verschillende interventies is gegeven in [3.9].
Na de realisaties werd in de vijf deelnemende WZC telkens ook een workshop gehouden om de realisatie ter plaatse toe te lichten en te demonstreren aan een breder zorgpubliek ten einde de aandacht voor het akoestisch comfort in WZC ook aan te wakkeren.

Globaal gezien waren de interventies gericht op (1) verbetering van de akoestische prestaties (vermindering van de geluidsvoortplanting naar de bewonerskamers) en (2) de verbetering van het akoestisch comfort van de leefruimten en gang door een reductie van de nagalmtijd.
Een overzicht van de behaalde resultaten van de verschillende akoestische interventies is samengevat in onderstaande tabel, waar metingen vóór en na elke interventie gebundeld werden.

De metingen uitgevoerd vóór en na de interventies tonen op een kwantitatieve manier aan dat deze een duidelijk effect hebben op het akoestisch comfort, en laten zien dat met relatief beperkte correcties het toch mogelijk is om de akoestische prestaties van deze faciliteiten te verbeteren.
Voor de beschreven interventies betekent dit, in termen van geluidsisolatie (gang-naar-kamer situaties), een toename van de luchtgeluidsisolatie met 5dB en 11dB, een daling van het contactgeluidsniveau met waarden van 12dB en 13dB, en in termen van de nagalmtijd, een duidelijke afname van de nagalmtijd met waarden variërend tussen 0,27s en 0,75s.